Aquascaping voor beginners
Wat is aquascaping?
Aquascaping is de laatste jaren steeds populairder geworden. Het is een vorm van tuinieren maar dan onder water. Het is de kunst van de aquaristiek.
Met aquascaping wordt de nadruk vooral op de planten gelegd en zijn de vissen bijkomstig. Het omvat technieken voor het opzetten, decoreren en rangschikken van een reeks natuurlijke elementen zoals: waterplanten, stenen, kienhout en substraten. Deze elementen worden op een zodanige manier gecombineerd dat het esthetisch aantrekkelijk wordt voor het menselijke oog.
Oprichter
Takashi Amano, 18 juli 1954 – 4 augustus 2015 was een professionele baanwielrenner, fotograaf, ontwerper en aquariaan. Zijn interesse in aquaria bracht hem ertoe het Japanse bedrijf Aqua Design Amano op te richten.
Amano was de auteur van Nature Aquarium World (TFH Publications, 1994), een serie van drie boeken over aquascaping en zoetwateraquariumplanten en -vissen. Hij heeft ook het boek Aquarium Plant Paradise (TFH Publications, 1997) gepubliceerd.
Een soort zoetwatergarnaal wordt naar hem genoemd, de “Amano-garnaal” of “Yamato-garnaal” (Caridina multidentata; voorheen Caridina japonica). Nadat hij had ontdekt dat deze soort grote hoeveelheden algen kan eten, vroeg Amano een plaatselijke distributeur om er enkele duizenden speciaal te bestellen. Sindsdien zijn ze een nietje geworden in de hobby van zoetwaterplanten.
Hij ontwikkelde ook een reeks aquarium componenten die bekend staan als Aqua Design Amano (ADA), en zijn serie “Nature Aquarium” artikelen verscheen maandelijks in zowel het tijdschrift Practical Fishkeeping in het VK als het tijdschrift Tropical Fish Hobbyist in de VS. Hij stierf in 2015 op 61-jarige leeftijd aan longontsteking
Basis van aquascaping
Het hele aquascaping-proces lijkt in het begin misschien moeilijk te volbrengen. Maar het is niet zo moeilijk dan het lijkt als je rekening houdt met enkele basis principes.
Om te beginnen moet je over betrouwbare informatie beschikken en een flinke dosis creativiteit is ook niet overbodig. Als inspiratie kan je een mooi landschapsfoto gebruiken of via google afbeeldingen een zoekopdracht \’aquascaping\’ uitvoeren.
Met welke basis principes moet je rekening houden?
Eenvoud
Bij aquascaping draait alles om smaak. Gebruik niet teveel verschillende soorten planten. Heel vaak komen mensen in de verleiding om zoveel mogelijk soorten planten te gebruiken, in de veronderstelling dat dit een grote visuele variatie zou opleveren, maar meestal is het resultaat het tegenovergestelde.
Verscheidenheid
Eenvoud betekent niet dat je slechts één type plant gebruikt. Zelfs als het je bedoeling is om een thema te maken, wil je niet dat je aquascape er saai uitziet. Onthoud dat verbeelding een sleutelrol speelt bij aquascaping! Hoeveel planten je neemt hangt een beetje van de grote van je bak. 4 soorten plantjes is voor een 60L bak meer dan voldoende.
Proportie
Het is erg belangrijk om een gevoel van harmonie aan uw aquarium te geven, dus probeer evenveel open als gevulde ruimtes te hebben. De golden ratio en gulden snede zijn hulpmiddelen die ervoor zorgen dat alles net precies op zijn plaats zit. Hier kom ik later nog eens op terug in een aparte blog.
Doorzetten
Aquascaping kan frustrerend worden, wees daar zeker van! Verwacht niet dat alles meteen goed zal zitten. Is er iets dat je anders wilt? Aarzel dan niet om iets af te breken en terug te plaatsen. Hoe meer je experimenteert, hoe beter je erin komt. Maak vooraf een plannetje en maak een schets en probeer je scape eerst uit in een uitgesneden doos.
Stappenplan voor een mooi aquascaping bak.
1) Plan je aquarium.
Ga niet zomaar naar de winkel om zomaar iets te kopen. Lees je in, zet alles op papier, maak een schets,…
2) Kijk niet naar het budget.
Goede koop resulteert in verkeerd materiaal. Verkeerd materiaal komt je aquascaping niet ten goede.
3) Filter
Het hart van u aquarium. Als je filtratie te wensen overlaat dan ga je heel veel problemen hebben. Waarom moet het water gezuiverd worden? Niet om de rondzwevende stofdeeltjes te onderscheppen en kristal helder water te hebben, maar je wil het liefst geen of weinig algen in u bak. Je wilt gezond water en chemicaliën moeten worden verwijderd. Dat doe je door het kweken van biologische bacteriën in uw filter. Voor bacteriën te kunnen kweken heb je een oppervlakte nodig waar ze kunnen groeien. Voor een goed werkende filter heb je goede filtermedium nodig.
Daarom wordt er altijd aangeraden voor een aquascape om externe filters te gebruiken. Ze zijn groter en beschikken over een groter hoeveelheid filtermedium waar zich dus veel bacteriën kunnen op nestelen.
Zorg ervoor dat je filter krachtig genoeg is. Alle onzuiverheden moeten van de bodem en gaan zweven in u aquarium. Enkel op die manier kan rondzwevend vuil opgenomen worden door de filter. Is de filter te zwak dan blijft rondzwevend vuil op de bodem zitten.
Een krachtige filter is niet alleen belangrijk voor het opnemen van rondzwevend vuil, maar ook voor het verdelen van plantenvoeding. De filtratie moet er voor zorgen dat alle planten aan hun benodigde voedingsstoffen raken. Is dat niet zo dan gaan de planten niet goed groeien en krijgen de algen een kans. Verwijder de sponsen in de filter, die zijn nutteloos. Prop je filter zoveel mogelijk met biologische filtermedium. Mijn filter bestaat uit 95% biologische filtermedia.
De Oase biomaster is een krachtig externe filter die door veel aquascapers aanbevolen is.
4) Plantenvoeding en CO2
Wil je een mooie beplante bak dan is niet alleen een goede plantenvoeding van belang maar ook een goed en degelijk CO2 systeem. Begrijp me nu niet verkeerd, je kan ook een mooi beplante aquarium hebben zonder CO2, maar voor aquascaping is CO2 echt een must. Dan volstaat het niet van goede plantenvoeding te hebben. Net zoals gewone planten, doen onderwaterplanten aan fotosynthese. Dit fotosynthese gebeurt het best met CO2.
Sommige mensen zijn bang voor een CO2 systeem. Dit is nergens voor nodig zolang je alle veiligheidsvoorschriften respecteert. In het begin de hoeveelheid CO2 stilletjes aan opbouwen zodat de vissen het stilletjes aan gewoon worden. En plaats een goede dropchecker zodat je te allen tijde de hoeveelheid CO2 in jouw bak kunt controleren. Blauw = te weinig, Groen=goed, geel= teveel.
Plaats geen bio CO2 of van die zelfbouw CO2. Je hebt namelijk geen controle over de hoeveelheid CO2 er in u bak aanwezig is, ook kan je dikwijls met zulke systemen de CO2 ’s nachts niet afzetten waardoor je het risico loopt dat er teveel CO2 in u bak aanwezig zal zijn. ’s Nachts verbruiken planten geen CO2. Teveel CO2 is dodelijk voor vissen. Je zult zien, eens je het gewoon bent, kan of wil je niet meer zonder.
5) Verlichting
Ben je nog maar net begonnen en heb je nog geen CO2, dan is vrijwel elk aquarium lamp oké. Hoe sterker u lamp, hoe meer je planten zullen groeien. Geef je op dat moment te weinig plantenvoeding dan krijg je algen. Heb je al een CO2 systeem dan kan je een sterkere lamp overwegen en de plantenvoeding erop aanpassen. ADA solar RGB is een ideale lamp om boven je scape bakje te hangen.
6) Substraat.
Vele aquascapers gebruiken een ‘soil’ als bodem. Maar wat is dat juist? Het is gewoon een substraat om dingen in te planten. Maar het is geen gewoon substraat. ADA is het eerste bedrijf die met dit soort substraat op de proppen kwam onder de naam ‘Aqua soil’.
Wat is nu het verschil tussen een gewone bodem zoals zand en grind en een soil bodem? Een soil is een actief substraat die de waterwaarden zal beïnvloeden. Deze gaat ervoor zorgen dat de PH en GH-lichtjes zal zakken zodat je zacht zuur water krijgt. Planten groeien meestal beter met een ph onder de 7. Als de ph zo laag is, zijn voedingsstoffen voor planten beter opneembaar.
7) Water
Is belangrijker dan je denkt. De waterhardheid is in sommige contreien erg hard en dat hebben de planten niet zo graag en groeien dan niet zo goed. Een osmose systeem is dan sterk aan te raden. Meestal zijn die filters ook niet zo duur en je hebt nadien op een natuurlijke manier zacht water.
8) planten
Planten zijn het belangrijkste in een aquascaping project. Ze produceren zuurstof. Niet alleen voor de vissen maar ook voor de bacteriën in de filter.
Planten voor aquascape:
Anubias Barteri, Penningkruid: Lysimachia nummularia, Javamos: Vesicularia dubyana, Leids Plantje: Saururus cernuus, Watervorkje: Riccia fluitans, Javavaren: Microsorum pteropus,Dwergparelkruid: Hemianthus callitrichoides, Pogostemon helferi, Vallisneria Spiralis, Naaldwaterbies: Eleocharis acicularis
9) vissen
In een aquascaping aquarium zal je merken dat er geen grote hoeveelheden vissen erin zwemmen. Dit is omdat een te groot hoeveelheid vissen de biologische evenwicht zullen verstoren en dan krijg je….je raadt het al, algen! En dat wil je absoluut niet in een aquascape. De meeste aquascapers beperken zich aan een mooi schooltje of garnalen.
10) Layout
Perspectief creëren in Aquascaping
Perspectief is belangrijk bij aquascaping. Het creëert diepte en de indruk dat de aquarium breder is dan hij in werkelijkheid is.
1. Kies de juiste achtergrond
Tenzij je uw aquarium midden in een kamer plaatst, moet je zeker een achtergrond gebruiken. Een van de meest populaire materialen voor aquascaping-achtergronden is tegenwoordig een zwarte poster die op de achterkant van de aquarium kan worden aangebracht. Zwart zorgt er namelijk voor dat de planten, vissen en decor beter uitkomen.
De rol van de achtergrond is om de muur, slangen en kabels te verbergen en om een diepgaand perspectief te creëren.
2. Vind de juiste balans tussen voor, midden – en achtergrond.
Een goede balans tussen deze drie kan het aquarium een goed esthetisch perspectief geven. Creëer heuvels door stenen en hout in de middenzone te plaatsen. De grote vooraan en hoe meer je naar achter gaat, hoe kleiner de stenen moeten zijn.
Om wat diepte te krijgen, gebruik je laag groeiende planten op de voorgrond en probeer je enkele stukken hout te plaatsen die op de achtergrond naar het oppervlak uitsteken. Als alles geplaatst is moet de opstelling er harmonieus uitzien.
3. Kies een natuurlijk ogende ondergrond
Afhankelijk van de waterplanten die je in uw aquarium wilt laten groeien, moet je natuurlijk ogend grind of zand kiezen. Het substraat fungeert als basis voor het hele aquarium en je wilt niet dat het er kunstmatig uitziet.
4. Kies de juiste kleur en grootte van de plant
Het beplanten van het aquarium is erg uitdagend, maar best leuk. Zorg ervoor dat je begint met de eye catcher van uw aquarium. Ga verder met de laag groeiende en midden groeiende planten en aan het einde met de grotere.
Het is ook beter om groepen erg dicht te planten, hoe meer items, hoe groter de kans om wortels te krijgen en zich te ontwikkelen. Gebruik waterplanten met verschillende kleuren en maten. Dit zal je helpen om contrast en diepgaand perspectief te creëren en zal je aquarium er natuurlijker laten uitzien.
Aquascaping-stijlen
Zoals elke vorm van kunst biedt aquascaping een verscheidenheid aan stijlen. Elke persoon heeft zijn eigen smaak en zijn eigen verwachtingen en verlangens van zijn gevormde aquaria.
Er zijn vier hoofdtypen aquascaping-stijlen, elk met specifieke en unieke kenmerken: het Dutch Aquarium, Iwagumi-stijl, het Nature Aquarium en de minder moeilijke Jungle-stijl. Hieronder volgt een korte beschrijving van deze vier hoofdstijlen.
Het Nederlandse Aquarium
Deze aquascaping-stijl werd in de jaren dertig in Nederland gepopulariseerd en is volledig gericht op de cultuur en opstelling van waterplanten.
In de Nederlandse stijl is geen gebruik gemaakt van drijfhout of andere hardscape-materialen (rotsen en stenen). De belangrijkste focus ligt op de hoogte, kleur en textuur van een grote verscheidenheid aan waterplanten.
Het ziet er misschien gemakkelijk uit, maar er is een minimum aan kennis over de waterplanten nodig om een esthetisch aangename aquascape in Nederlandse stijl te creëren.
The Iwagumi – A Japanese Zen Style
Bij Iwagumi draait alles om rust en een zen-gevoel. Geïnspireerd door de Japanse tuinstijlen, lijkt dit type aquascape op het eerste gezicht gemakkelijk te maken.
In tegenstelling tot de Nederlandse stijl, die alleen gebruik maakt van planten, is de layout van de Iwagumi aquascaping-stijl gebaseerd op het ontwerp van een opstelling van rotsen (hardscape), waarbij hun positionering belangrijk is.
Er worden slechts 1 tot 3 soorten waterplanten gebruikt.
Het gebruik van laagblijvende planten is heel gebruikelijk om hun natuurlijke schoonheid en hun afvoer te versterken.
De typische opstelling voor een Iwagumi-aquascape omvat het gebruik van vijf hoofdstenen.
Om een gevoel van eenheid en harmonie in het aquarium te creëren, is het belangrijk om stenen te gebruiken met dezelfde kleur en textuur.
De Natuur Aquarium Style
De Japanse Takashi Amano vond de natuur aquarium stijl uit in de jaren 90. De typische eigenschappen van deze stijl is dat deze er heel natuurlijk uitziet.
Bij deze stijl boots je een echte landschap of natuur foto na.
De meeste Natuur stijl aquarium aquascapes bestaan uit bossen, bergen, valleien, stranden.
Braziliaanse en Aziaten zijn veruit de beste aquascapers in deze stijl.
Het gebruik van hout, stenen en planten spelen een belangrijke rol bij het verkrijgen van een biologisch evenwicht in het aquarium.
De jungle stijl
De jungle stijl is eigenlijk een combinatie van dutch stijl en nature aquarium. De typische eigenschappen van de jungle stijl is de dichte beplanting met specifieke focus punten. Het doel van een jungle stijl is een chaotische, grenzeloze en wild ecosysteem weer te geven.
Aquascaping in beeld
Heb je nog vragen over aquascaping, aarzel dan niet om ze te stellen in de comments of via het contact formulier. Succes met je scape.
About The Author
