Een aquarium opstarten.

Een aquarium opstarten lijkt eenvoudig, toch zijn er enkele punten waar je moet op letten. Doe je dat niet dan gaat het grondig fout en is het voor de meesten einde hobby. Spijtig want van een goed draaiend aquarium krijg je zoveel voor terug. Het is rustgevend en bovendien, voor de groene vingers onder ons, kan je heel mooie onderwater tuintjes maken met plantjes, rotsen en stenen.

In deze blog ga ik jullie proberen te vertellen hoe je een aquarium correct opstart zodat je zo snel mogelijk van je onderwatertuintje kunt gaan genieten.

Welke vissen?

Het eerste wat je best eens over nadenkt, is welke vis je graag zou willen. Deze vis zal de eyecatcher zijn van u aquarium. Alles moet dan ook naar zijn wens ingericht worden. Enkele vragen dat je u hierbij moet stellen zijn:

1) Hoe groot moet het aquarium zijn? 2) Welke inrichting heeft hij nodig? Corrydorassen hebben bv. graag een zandbodem, Goeramis hebben graag drijfplanten, sommige vissen waarderen wel een stuk steen of hout in het aquarium. 3) Op welke waterwaarden leeft hij? Dit laatste is het belangrijkste. Heel veel vissen sterven vroegtijdig omdat ze op de verkeerde waterwaarden worden gehouden. 4) Welke vissen kunnen er nog bij? Kies vissen die afkomstig zijn van dezelfde regio. Dan zit je meestal goed op gebied van waterwaarden. Je hebt vissen die afkomstig zijn van: Azie, Noord-Amerika, Zuid-Amerika, Midden-Amerika en Afrika.

Met al deze vragen kan je terecht bij de betere aquarium speciaalzaak. Zij kunnen je verder helpen bij de keuze van u visbestand. Alle verkopers hebben jammer genoeg niet altijd de nodige kennis om je correct verder te helpen. Daarom raad ik je aan om je ook aan te sluiten bij een facebook groep of forum waar je u visbestand kunt voorstellen. In zulke groepen zijn er meestal mensen met veel ervaring die geen belang hebben om je iets te verkopen maar die, door hun jarenlange ervaring, je heel goed kunnen helpen.

Nog geen vissen kopen! Ok, nu dat we weten welke vissen we willen, gaan we nog eventjes moeten geduld hebben eer we ze gaan kopen. Het water word na een paar weken erg giftig. Als de vissen er te vroeg ingezet worden dan teken je al meteen hun doodsvonnis als je niet weet hoe je het moet aanpakken. Met vissen kopen moeten we dus nog wachten.

Het aquarium

Nu we weten welke vissen we willen gaan houden is het tijd om een geschikt aquarium te zoeken. Als beginner is het vanzelfsprekend om te starten met een niet al te groot aquarium. Er bestaan tegenwoordig veel starters pakketten met aquarium, verlichting, filter en verwarming inbegrepen. Erg handig, zekers als je er niets van kent. Bovendien valt de prijs nog best mee.

Het nadeel is dat de meeste starters pakketten heel kleine aquariums bevatten. 20L, 30L, 40L,… En dit is niet echt aan te raden voor een starter. Want hoe kleiner de bak, hoe moeilijker het is om de bak stabiel te houden. Door het kleine water oppervlakte gaat alles veel sneller mis. Deze bakjes zijn dan eerder voorbestemd voor ervaren aquarianen.

De gouden regel is hoe groter de bak, hoe minder snel iets fout loopt en hoe stabieler de waterwaarden blijven. Het is dus beter om te starten met een 300L aquarium dan met een 30L. Maar wie gaat er nu investeren in een zo groot aquarium zonder te weten of dit hobby hem ligt? Een aquarium van 80L – 100L lijkt mij het ideaal om te starten als deze groot genoeg is voor het toekomstig visbestand.

Aquarium schoonmaken

Een aquarium gevonden? Dan kan je beginnen met de schoonmaak. Gebruik vooral geen schoonmaak middelen. Deze zijn meestal giftig voor vissen! Het best kan je natuurlijke producten gebruiken zoals bv. azijn. Zorg dat het aquarium waterpas staat. Je kan namelijk glas schade krijgen als de druk niet gelijk verdeeld is.

Plaats je aquarium op een onderkast die lang en breed genoeg is zodat de volledige aquarium erop kan rusten. Doe je dat niet, dan krijg je vroeg of laat problemen. De bodemplaat kan namelijk snel breken of scheuren door een onregelmatige druk op de plaatsen waar het aquarium niet gesteund word.

Het plaatsen van een rubberen mat tussen de aquarium en de kast is ook een heel goed idee.Die mat kan trillingen opvangen. Voorbeeld. U kast deur slaat per ongeluk dicht. Veel vissen gaan serieus verschieten en zijn daar enorm van gestrest. Die mat zal een deel van de schok opvangen waardoor het dichtslaan van een deur voor de vissen iets dragelijker zal zijn. De mat heeft ook een positieve invloed op isolatie en eventueel oneffenheden van de ondergrond worden opgevangen wat dan terug positief is voor de bodemplaat.

Weetje

1 grindkorrel onder de bodemplaat van het aquarium kan al voldoende zijn om deze plaat te doen barsten.

Als je een poster of achterwand wilt plaatsen dan is het ook nu het moment. Het is namelijk moeilijk om nog een poster te plaatsen als het aquarium al tegen de muur staat. De poster kan je plakken met plakband of speciale posterlijm. Wil je een zwarte achtergrond? Dan kan je ook schoolbord verf gebruiken. Let er op als je een achterwand plaatst dat deze gekit wordt met siliconen die speciaal gemaakt zijn voor aquariums en dus niet toxisch zijn.

Plaats aquarium

Nu wordt het tijd om een plaats te zoeken in huis voor jouw aquarium. Plaatsen die vermeden moeten worden zijn:

• Naast een raam waar direct zonlicht in het aquarium kan. Direct zonlicht bevordert namelijk algengroei.

• Naast een deur of een drukke doorgang. Dit zorgt voor stress bij de vissen.

• Je vermijdt ook best plaatsen waar de televisie en radio staat. Dit zorgt voor eveneens voor stress bij de vissen.

Eens het aquarium gevuld is dan ga je hem niet zo gemakkelijk meer kunnen verplaatsen. Een aquarium van 100L weegt ongeveer 100 kg. Reken daar maar een 50 kg bij aan accessoires en decoratie.

150 kg verplaats je niet zomaar

Aquarium vullen

Vul je aquarium best even met water om te zien of er nergens geen lekken zijn. Vooral bij tweedehandse aquariums moet je extra opletten. Al kan een nieuw aquarium ook lekken. Als er na 24 uur geen lekkage merkbaar is mag je hem beginnen te vullen.

Bodem: Zand of grind?

Keuze zat aan aquarium bodems. Als je bodembewoners hebt, is het belangrijk dat je rekening houdt met hun behoeftes. Corydoras, Pangio Khullis, Ancistrussen,…houden niet van grind. Deze bevat meestal scherpe randen die de vissen kan kwetsen. Voor deze vissen is het best een zandbodem. Filterzand is het meest aan te raden. Filterzand is iets grover van structuur en gaat niet zo snel dichtslippen als zand.

Voor de andere vissen maakt het niet zoveel uit wat voor bodem het is maar het is aan te raden om voor een donkere bodem te kiezen. Een bleke bodem gaat het licht weerkaatsen en dit is niet zo prettig voor de vissen. Op een donkere bodem gaan de kleuren van vissen en planten veel mooier uitkomen.

Filterzand bestaat alleen maar in bleke kleuren maar een goed alternatief hiervoor. Is JBL sansibar dark. Een heel mooie bodem met een kleine korrelgrootte. Sommige aquarianen gebruiken een voedingsbodem onder het grind of zand. Daar ben ik geen voorstander van. De voedingsbodem geraakt na een tijdje uitgewerkt, gaat rotten en soms komt die door het zand of het grind wat dan ook weer geen schoon zicht is. Als hij rot dan moet ook je volledige bodem eruit.

Je kan een voedingsbodem perfect vervangen door rootsticks in combinatie met vloeibare plantenvoeding. De rootsticks plaats je aan de wortels van de planten. Deze zijn biologisch afbreekbaar en gaan niet rotten. Om de 6 maanden plaats je gewoon nieuwe en klaar is kees. Vloeibaar plantenvoeding moet je wekelijks doseren.

De meeste bodems moet je goed spoelen voordat je ze in het aquarium plaatst. Doe je dit niet dan zul je erg veel stof in u aquarium water hebben en zal deze troebel zijn. Blijf spoelen tot wanneer het spoelwater volledig helder blijft. Al moet je dit 3 a 4 keer doen. Bij sommige bodems is het niet nodig om te spoelen. Dit staat dan vermeld op de verpakking. Eens gespoeld kan je de bodem in u aquarium doen.

Daarna vul je u aquarium tot de helft met water. Om te vermijden dat u bodem gaat woelen terwijl je er het water in doet plaats je een bord op de bodem en giet je u water daarop.

Installeren van filter en verwarming

Filter

Heb je een bak kleiner dan 60L, dan is de kans groot dat je een binnenfilter hebt. Die plaats je gewoon in je bak ergens op de achterwand of in een hoek. Verder hoef je er niets aan te doen. Bij een buitenfilter moet je zorgen dat de uitstroom aan dezelfde kant staat dan de instroom, zodat alle verontreiniging mooi meegenomen wordt richting filter. Op dit schema staat de uitstroom links achter en de instroom rechts achter.

De uitstroom is de buis waar schoon water uit de filter in het aquarium terecht komt. De instroom is de buis met afval water die uit het aquarium vertrekt richting filter. Plaats de uitstroom lichtjes naar boven zodat het water oppervlakte in beweging blijft. Dit zorgt voor een goede verdeling van de zuurstof en zo vermijd je een kaamlaag op u wateroppervlakte.

De kans is groot als je een starter aquarium gekocht hebt dat er in de filter zwarte staafjes zitten. Actief kool. Deze hebben hun nut bij de opstart. Ze filteren schadelijke stoffen uit u water zoals nitriet, maar eens het aquarium ingedraaid is moeten deze eruit. Deze filteren namelijk niet alleen schadelijke stoffen uit u water, maar ook stoffen die in producten zitten die je gebruikt voor u aquarium. Vb plantenvoeding, medicatie, …waardoor ze de werking van sommige producten gewoon teniet doen. Actief kool is nuttig na een medicatie kuur om de restanten eruit te filteren of om een nitriet piek beter op te vangen. Voor de rest heb je die niet nodig.

Wacht nog even voordat je de filter aansluit op het elektriciteitsnetwerk.

Verwarming

Nu gaan we de verwarming plaatsen. Moeilijk is het niet. Je plaatst de verwarming verticaal of horizontaal in u aquarium. Let er wel op dat deze dicht bij de uitstroom zit van u filter. Zo wordt de hele bak verwarmd. Wacht 15 minuten voordat je de verwarming aansluit in het stopcontact. De verwarming staaf moet zich eerst aanpassen aan de temperatuur van het water, anders zou hij weleens kunnen stuk gaan door kortsluiting.

Lees de temperatuur af op een thermometer die in u aquarium zit. Dit is het meest betrouwbaar. De kwik thermometers vind ik tot nu toe de beste. Vele verwarming elementen hebben hun eigen thermostaat waar je de temperatuur op de staaf zelf kunt regelen. Maar deze zijn niet echt correct. Tegenwoordig bestaan er ook filters waar je het verwarmingselement kunt bijsteken. Zo wordt de warmte mooi verdeeld over de hele bak. Voorlopig nog geen filters of verwarming aansluiten.

Planten en decoratie

Na het plaatsen van de bodem en aquarium techniek is het tijd om decoratie en plantjes toe te voegen.

Hout

Wil je hout gaan gebruiken in u aquarium, hou er dan rekening mee dat de kans groot is dat u hout niet onmiddellijk zal zinken. Om dit te vermijden kan je het stuk hout al laten weken vooraf in een emmer. Bij de meeste stukken hout zullen er tannines vrijkomen waardoor u water er gelig zal uitzien. Dit verdwijnt na verloop van tijd zelf. Mocht het toch lang aanhouden dan kan je deze verwijderen door seachem purigen in u filter te plaatsen. Deze maakt u water kraakhelder.

Ook kan er op hout een soort witte slijmlaag komen. Dit is volkomen normaal en verdwijnt ook van het zelf. Dit is het werk van bacteriën en is niet schadelijk. Ik raad wel aan om het hout voor dat je deze in het aquarium plaatst, te overgieten met kokend water. Zo wordt het hout gezuiverd van mogelijk schadelijke bacteriën.

Stenen

In u aquarium kan je ook stenen plaatsen. Let erop dat je niet zomaar stenen plaatst die je in de natuur vindt. Deze stenen kunnen kalk bevatten en dat wil je niet in u aquarium aangezien deze de waterwaarden gaan beïnvloeden. Ook met hout vanuit de natuur moet je opletten. Voordat je de stenen in u aquarium plaatst, laat je ze eventjes koken in water. Zo kan je die veilig in u aquarium plaatsen. Wil je echt zeker zijn dat de stenen in orde zijn voor in het aquarium, ga dan naar een gespecialiseerd aquarium winkel. Alle stenen daar hebben een behandeling ondergaan en zijn veilig voor te gebruiken.

Planten

Als je nieuwe planten hebt aangeschaft is het belangrijk dat je deze grondig spoelt. Er kunnen namelijk slakjes of eitjes ervan meereizen en zo in u aquarium water terecht komen. Maar ook zijn er sommige planten behandeld met een product tegen slakken. Deze producten zijn meestal dodelijk voor garnalen. Zijn er nu toch slakjes in u aquarium terecht gekomen? Geen paniek. Slakken zijn nuttige beestjes. Ze zullen u bodem netjes houden want ze eten etensresten, rottende bladeren, … Wees matig bij het voeren. Zo hou je de slakken populatie onder controle.

Als je planten koopt dan zullen deze waarschijnlijk in een plastiek potje zitten. De wortels zijn omringd door wol. Verwijder het potje en de wol zorgvuldig want deze gaan de verdere groei van de plant belemmeren. Wil je dieptezicht creëren in u bakje? Plaats dan een donkere poster achter u aquarium. Plant de plantjes in u aquarium. Plant de grootste planten achteraan en de klein blijvende vooraan. Alles zit erin, nu mag je de stekkers in de stopcontacten plaatsen. Op dit stadium mag je nog steeds geen vissen plaatsen. Nog een beetje geduld.

Ammoniak en Nitriet piek.

Alles zit erin. Nu begint het moeilijkst. Wachten…wachten…wachten!! 4 weken lang. U aquarium zal een natuurlijk proces ondergaan waar je een ammoniak en een nitriet piek gaat krijgen. In die tijd mogen er geen vissen toegevoegd worden. Want het water wordt tijdens een ammoniak en nitriet piek erg giftig voor de vissen met de dood tot gevolg als er niet snel ingegrepen wordt.

Voor het water optimaal te krijgen moeten er bacteriën gekweekt worden in de filter. Aangezien de filter net opgestart is, zijn er niet genoeg bacteriën aanwezig om de ammoniak/nitriet piek te overmeesteren. Bacteriën kweek je alleen maar met tijd. En dat kan 4 weken duren. Sommige aquariums zijn al klaar na 3 weken, andere pas na 5 weken. Een kleine minderheid van de aquariums ondergaat geen nitrietpiek maar dit is meer uitzondering dan regel.

Meer weten over de nitrietpiek? Dit kan je lezen in volgende blog… Na 4 weken is je water in principe klaar om de eerste visjes te verwelkomen. Je kan dit testen met druppel tests of een beetje water meenemen naar een aquariumspeciaalzaak en u water daar laten testen. De meeste winkels bieden dit gratis aan. Als het nitriet (NO2) < 0,05 en Ammoniak (NH3) op 0 staat, je kan nitraat meten, dan is u aquarium klaar voor de nieuwe bewoners.

Vissen toevoegen

Je water is nu klaar voor de eerste visjes. Begin met een 4 tal visjes. Niet meer. De filter zal zich opnieuw moeten aanpassen aan die nieuwe visjes. Want deze vissen gaan zorgen voor meer vervuiling waardoor de filter meer bacteriën zal moeten kweken om die vervuiling af te breken. Worden er teveel visjes in 1 keer toegevoegd dan zal de filter dat niet aan kunnen en zal er opnieuw een nitriet piek plaats vinden. Deze keer met visjes erin. En dat wil je liefst niet mee maken.

Dus begin met een 4 tal, de week daarna terug een stuk of 4,… En zo bouw je stilletjes aan u visbestand op. Hou er rekening mee dat sommige visjes in een school, koppel of harem moeten gehouden worden, wil je dat ze hun natuurlijk gedrag gaan vertonen. Ook is de ene vis gemakkelijker te houden dan de andere. Bekijk mijn beginners visjes database hier.

Aquarium houden draait allemaal rond geduld hebben. Heb je dat niet dan loopt het mis. En dat is zonde want het is een hobby die zoveel ontspanning en moois kan meebrengen. Succes met het opstarten van je eerste aquarium. Heb je nog vragen aarzel dan niet om mij te contacteren via de comments of het contact formulier. Een antwoord kan je verwachten binnen de 24 uur.

Heb je vragen of iets te vertellen over jouw aquarium? Laat een reactie achter of gebruik het contact formulier.